| ISSN: | 1640-1808 |
Fertility as an object of influence of public policies of the state
1
Instytut Socjologii, Uniwersytet Zielonogórski, Polska
Submission date: 2023-05-18
Final revision date: 2023-09-07
Acceptance date: 2023-09-12
Online publication date: 2023-10-18
Publication date: 2023-10-18
Corresponding author
Izabela Kaźmierczak-Kałużna
Instytut Socjologii, Uniwersytet Zielonogórski, ul. Licealna 9, 65-417, Zielona Góra, Polska
Instytut Socjologii, Uniwersytet Zielonogórski, ul. Licealna 9, 65-417, Zielona Góra, Polska
Problemy Polityki Społecznej 2023;62(3):1-19
KEYWORDS
TOPICS
ABSTRACT
The fertility rate in Poland has remained below the level of simple generation replacement. Recent attempts to change the demographic situation and modify (pro)family policy have turned out to be ineffective. The pro-natalist "Family 500+" programme, also turned out to be ineffective in this area. Polish families decide to have children less and less often, and this trend continues, placing Poland among the fastest aging countries in Europe.
The paper is a review article. It is based on selected data from Eurostat and Statistics Poland. The main goal is to present the factors responsible for fertility, taking into account the relationship between what is private and what is public/political. The author focuses on institutional solutions, especially on the role of family policies. She also poses questions about the causes of Poland’s demographic collapse, trying to explain why the attempts to affect fertility do not bring the expected results.
Poland's problems are presented against the background of other European countries that are experiencing similar population problems. The analyses also take into account the impact of social crises, which may contribute to postponing reproductive decisions, and result in further depopulation of Poland (e.g. the pandemic, legal changes limiting the availability of abortion).
REFERENCES (66)
1.
A policy audit on fertility analysis of 9 EU countries (2017), ESHRE, https://fertilityeurope.eu/our....
2.
Aassve A., Cavalli, N., Mencarini, L., Plach, S., Livi Bacci, M. (2020), The COVID-19 pandemic and human fertility, “Science”, 369(6502), 370-371, https://www.science.org/doi/10....
3.
Aspalter Ch. (2017), Ten Worlds of Welfare Capitalism: an Ideal-Typical Perspective [in:] Ch. Aspalter (ed.), The Routledge International Handbook to Welfare State Systems, Routledge, Oxon – New York.
4.
Aspalter Ch., Kim J., Park S. (2009), Analysing the Welfare State in Poland, the Czech Republic, Hungary and Slovenia: An Ideal-Typical Perspective, "Social Policy & Administration", 43(2), 170–185.
5.
Balcerzak-Paradowska B. (2009), Ogólne kierunki zmian w polityce rodzinnej krajów Unii Europejskiej [in:] B. Balcerzak-Paradowska, J. Szymborski (ed.), Polityka rodzinna w krajach Unii Europejskiej – wnioski dla Polski/ Family policy in the EU – recommendations for Poland, Rzecznik Praw Obywatelskich, Warszawa.
6.
Balcerzak-Paradowska B. (2014), Modele polityki rodzinnej – od zróżnicowań do konwergencji, "Ubezpieczenia społeczne. Teoria i Praktyka", 3, 15–24.
7.
Barbier J.-C. (2013), The Road to Social Europe. A Contemporary Approach to Political Cultures and Diversity in Europe, Routledge, Abingdon (UK) – New York.
8.
Bartnicki S., Alimowski M. (2022), W poszukiwaniu demograficznych efektów rządowego programu "Rodzina 500 plus", "Studia Socjologiczne", 1, 193-219.
9.
Beaujouan E., Berghammer C. (2019), The Gap Between Lifetime Fertility Intentions and Completed Fertility in Europe and the United States: A Cohort Approach,"Population Research and Policy Review", 38, 507–535, https://www.researchgate.net/p....
10.
Blumer H. (1993), Social Problems as Collective Behavior [in:] R. L. Jr. Curtis, B. E. Aguiree (ed.), Collective Behavior and Social Movements, Allyn and Bacon, Boston.
12.
CBOS (2016), Program "Rodzina 500 plus" jako element systemu wspierania rodzin i dzietności, research report, 25.
13.
CBOS (2018), Polityka państwa wobec rodzin – oceny i oczekiwania, research report, 83.
14.
CBOS (2019a), Preferowane i realizowane modele życia rodzinnego, research report, 46.
15.
CBOS (2019b), Program Rodzina 500 plus po trzech latach funkcjonowania, research report, 52.
17.
Cherlin A. J. (2004), The deinstitutionalization of American marriage, "Journal of Marriage and Family", 66, 848–861.
18.
Ditrich R. (2022), Czeski cud demograficzny – mieli najniższą dzietność na świecie, dziś są wzorem do naśladowania, Obserwator Gospodarczy, https://obserwatorgospodarczy.....
19.
Duncan S. (2011), Personal life, pragmatism and bricolage, "Sociological Research Online", 4, 1–12, http://www.socresonline.org.uk....
20.
Durasiewicz A. (2017), W kierunku rozwoju polityki rodzinnej w Polsce, WSP im. J. Korczaka, Warszawa.
21.
Esping-Andersen G. (1990), The Three Worlds of Welfare Capitalism, Polity Press, Cambridge.
22.
Fenger H. J. M. (2007), Welfare regimes in Central and Eastern Europe: Incorporating post-communist countries in a welfare regime typology, "Contemporary Issues and Ideas in Social Sciences", 3, 1-30.
23.
Ferrera M. (1996), The "Southern model" of welfare in social Europe, "Journal of European Social Policy", 6, 17-37.
24.
Golinowska S. (2018), Modele polityki społecznej w Polsce i Europie na początku XXI wieku, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
25.
Grant J., Hoorens S., Sivadsan S., van het Loo M., DaVanzo J., Hale L., Gibson S., Butz W. (2005), Population Implosion? Low Fertility and Policy Responses in the European Union, https://www.rand.org/pubs/rese....
26.
Hacker B. (2009), Hybridization Instead of Clustering: Transformation Processes of Welfare Policies in Central and Eastern Europe, "Social Policy & Administration", 43(2), 152–169.
29.
Igel C., Brandt M., Haberkern K., Szydlik M. (2009), Specialization between Family and State. Intergenerational Time Transfers in Western Europe, "Journal of Comparative Family Studies", 40, 203–226.
30.
Kaźmierczak-Kałużna I. (2010), Bezrobocie i bieda jako społeczne koszty "wielkiej zmiany","Rocznik Lubuski", 36(2), 71-85.
31.
Kaźmierczak-Kałużna I. (2019), W orbicie 500 plus. Funkcjonowanie ubogich rodzin wielodzietnych w warunkach zmiany polityki rodzinnej w Polsce, "Kultura i Społeczeństwo", 4, 125-149.
32.
Kaźmierczak-Kałużna I. (2020), Gdzie te dzieci? O pronatalistycznej (nie)efektywności programu "Rodzina 500 plus", "Rocznik Lubuski", 46(2), 131-144.
33.
Kotowska I. (red.) (2014), Niska dzietność w Polsce w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza społeczna 2013. Raport tematyczny, MPiPS & CRZL, Warszawa.
34.
Kuropka I. (red.) (2021), Pandemia i jej skutki zdrowotne i demograficzne, Komitet Nauk Demograficznych PAN, Warszawa.
35.
Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2022 roku (2023), GUS, Warszawa.
36.
Magda I., Brzeziński M., Chłoń-Domińczak A., Kotowska I. A., Myck M., Najsztub M., Tyrowicz J. (2019), "Rodzina 500+" – ocena programu i propozycje zmian, www.for.org.pl/pl/d/8aac2498710dbf7b1626846048c1ca70.
37.
Marody M. (2012), Dynamika postaw wobec pracy [in:] A. Jasińska-Kania (ed.), Wartości i zmiany. Przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
38.
Podstawowe dane dotyczące zasięgu ubóstwa w Polsce w 2016 roku, information note, 25.09.2017, GUS, Warszawa.
40.
Popenoe D. (1993), American family decline, 1960–1990: A review and appraisal, "Journal of Marriage and Family", 55, 527–542.
41.
Prokopowicz D. (2017), Sytuacja materialno-ekonomiczna gospodarstw domowych w Polsce oraz znaczenie wprowadzenia programu "Rodzina 500 plus" w ramach kompleksowej polityki społecznej, "Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne", 18(1), 57-75.
42.
Rękas M. (2013), Dzietność w krajach unii europejskiej i czynniki wpływające na jej poziom – przegląd wybranych badań, "Research Papers of Wrocław University of Economics", 305, 638-652.
44.
Ruzik-Sierdzińska A. (2018), Krótkookresowe skutki programu Rodzina 500+, "Studia z Polityki Społecznej", 1, 63-75.
46.
Saraceno Ch. (2007), Family Policies in Europe: A comparative perspective, "Polityka Społeczna", Special Issue of Polish Monthly Journal on Social Policy, 2-10.
47.
Sikorska M. (2021), Czy zwiększenie dzietności w Polsce jest możliwe?, "IBS Policy Paper", 4, https://ibs.org.pl/publication....
48.
Slany K. (2002), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków.
49.
Stanowisko członków KND PAN w sprawie orzeczenia TK z dn. 22.10.2020 r., https://instytucja.pan.pl/imag....
52.
Szczudlińska-Kanoś A. (2019), Polska polityka rodzinna w okresie przemian kontekst krajowy i międzynarodowy, ISP & UJ, Kraków.
53.
Szelewa D., Polakowski M. P. (2008), Who cares? Changing Patterns of Child Care in Central and Eastern Europe, "Journal of European Social Policy", 18, 115–131.
54.
Szlendak T. (2012), Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
55.
Szukalski P. (2009), Czy w Polsce nastąpi powrót do prostej zastępowalności pokoleń?, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica", 231, 59-75.
56.
Szyszka M. (2017), Polityka rodzinna dopełnieniem solidarności rodzinnej, "Studia Socjologiczne", 2, 241-266.
57.
Titkow A., Duch-Krzystoszek D., Budrowska B. (2004), Nieodpłatna praca kobiet. Mity, realia, perspektywy, IFiS PAN, Warszawa.
59.
Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, Dz. U. 2016, poz. 195.
60.
Ustawa z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym, Dz. U. 2021, poz. 2270.
61.
Witkowska M. (2017), Wybrane pronatalistyczne instrumenty polityki rodzinnej, "Polityka Społeczna", 2, 24-31.
62.
Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2021 roku, signal information, 30.06.2022, GUS, Warszawa.
63.
Zgliczyński W. S. (2017), Polityka społeczna w państwach UE – wydatki i rozwiązania modelowe, "Infos", 10, BAS, Warszawa.
64.
Żurek A. (2020), Kobiety a instytucjonalizacja i deinstytucjonalizacja rodziny, "Przegląd Socjologiczny", 69, 9-25.
65.
The Act of February 11, 2016 on state assistance in upbringing of children ([Polish] Journal of Laws of 2016, item 195).
66.
The Act of November 17, 2021 on family care capital ([Polish] Journal of Laws of 2021, item 2270).
Share
RELATED ARTICLE
| ISSN: | 1640-1808 |
We process personal data collected when visiting the website. The function of obtaining information about users and their behavior is carried out by voluntarily entered information in forms and saving cookies in end devices. Data, including cookies, are used to provide services, improve the user experience and to analyze the traffic in accordance with the Privacy policy. Data are also collected and processed by Google Analytics tool (more).
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
You can change cookies settings in your browser. Restricted use of cookies in the browser configuration may affect some functionalities of the website.
