STUDIA
Fińskie społeczeństwo wiedzy i innowacji
Więcej
Ukryj
1
Instytut Polityki Społecznej
Uniwersytet Warszawski
Data publikacji: 01-06-2020
Problemy Polityki Społecznej 2013;21:49-70
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Postindustrialne społeczeństwa informacyjne są we współczesnych warunkach bardziej
wydajne i twórcze, ponieważ znacznie lepiej sprawdzają się w innowacyjnych gospodarkach opartych na wiedzy, potrzebujących rozwiniętego kapitału ludzkiego. Po pierwsze
jest to kwestia podaży: produkowanie nowoczesnych technologii wymaga odpowiednio
wykształconej siły roboczej. Po drugie zaś to także sprawa popytu: innowacje nie pojawiałyby się, gdyby zabrakło dobrze wyedukowanych, a więc wymagających klientów i konsumentów. Kraje skandynawskie od wielu już lat przewodzą międzynarodowym rankingom
pokazującym liderów w tworzeniu nowoczesnych technologii, gospodarek opartych na
wiedzy oraz społeczeństw informacyjnych. Skłania to niektórych badaczy do stawiania tezy
o istnieniu „nordyckiego modelu społeczeństwa informacyjnego”, który łączy dynamiczną
gospodarkę informatyczną z państwem opiekuńczym. Finlandia jest często uważana za
najlepszego reprezentanta powyższego modelu, gdyż przoduje w wielu porównawczych
badaniach jakości edukacji, w zastosowaniu internetu i innych wynalazków telekomunikacyjnych, w statystykach pokazujących poziom kreatywności czy czytelnictwa w społeczeństwie itp. Celem artykułu jest ukazanie specyfiki fińskiego społeczeństwa wiedzy,
a w szczególności fińskiej polityki edukacyjno-innowacyjnej, która stała się jednym z głównych czynników sprawczych fundamentalnej modernizacji kraju w kilku ostatnich dekadach. Najpierw koncentruję się na przesłankach i dynamice owych zmian, następnie zaś
omawiam, kolejno, przemiany w systemie edukacyjnym i podstawowe elementy systemu
innowacyjnego, by na koniec podsumować rozważania, pytając o najważniejsze cechy
szczególne fińskich doświadczeń i rozwiązań w analizowanej dziedzinie.
REFERENCJE (22)
1.
Renewing A. (2006). Human-Centric and Competitive Finland. The National Knowledge Society Strategy 2007–2015. Prime Minister’s Office, Helsinki, wrzesień.
2.
Aho E. et al. (2006). Policy Development and Reform Principles of Basic and Secondary Education in Finland since 1968. Washington, DC: World Bank.
3.
Budzyńska M. (2008). Edukacja i nauka jako czynniki wpływające na konkurencyjność regionu Morza Bałtyckiego. „Strategia UE dla regionu Morza Bałtyckiego. Biuletyn Analiz UKIE”, 19.
4.
Castells M. i Himanen P. (2009). Społeczeństwo informacyjne i państwo dobrobytu. Warszawa.
5.
Clark B.R. (1998). Creating Entrepreneurial University: Organizational Pathways of Transformation. Oxford. Creating an Innovative Europe. (2006). Luxembourg: European Commission, styczeń.
6.
Dahlman C.J. i in., red. (2006). Finland as a Knowledge Economy. Elements of Success and Lessons Learned. Washington, DC: World Bank.
7.
Finland: Working Together to Sustain Success. (2010). Paris: OECD, September.
8.
Grubb N. (Rapporteur) [2005]. Equity in Education Thematic Review. Finland — Country Note. Paris: OECD, April.
9.
Himanen P. (2005). The Nordic Model of the Information Society: The Finnish Case, w: O. Kangas i J. Palme (red.), Social Policy and Economic Development in the Nordic Countries. Basingstoke.
10.
Honkapohja S. i inni. (2009). Economic Prosperity Recaptured. The Finnish Path from Crisis to Rapid Growth. Cambridge–London.
11.
Kalela J. et al. eds. (2001). Down from the Heavens, Up from the Ashes: The Finnish Economic Crisis of the 1990s in the Light of Economic and Social Research. Helsinki.
12.
Kettunen P. (2004). The Nordic Model and Consensual Competitiveness in Finland, w: A. Casten i in., Between Sociology and History. Essays on Microhistory, Collective Action, and Nation-Building. Helsinki.
13.
Leijola L. (2004). The Education System in Finland: Development and Equality. Helsinki: ETLA.
14.
Mariussen A. (2004). Building the Third Generation Nordic Innovation Systems. Oslo.
15.
Poznański P. (2009). Finlandia ogłasza: internet prawem człowieka. „Gazeta Wyborcza”, 16 października.
16.
Prandecki K. (2011). Tworzenie społeczeństwa informacyjnego na przykładzie Finlandii, w: B. Poskrobko (red.), Gospodarka oparta na wiedzy. Materiały do studiowania. Białystok.
17.
Rouvinen P., Ylae-Anttila P. (2005). Finland: A Prototypical Knowledge Economy?, w: S. Dutta (red.), eEurope 2005. Heidelberg.
18.
Schumpeter J. (1995). Kapitalizm, socjalizm, demokracja. Warszawa.
19.
Simola (2005). The Finnish Miracle of PISA: Historical and Sociological Remarks on Teaching and Teacher Education. „Comparative Education”, 4.
20.
Strong Performers and Successful Reformers: Lessons from PISA for the United States. (2010). Paris: OECD.
21.
Vasagar J. (2010). Finland’s schools flourish in freedom and flexibility. “The Guardian”, 5 grudnia.
22.
Wierzbołowski J. (2003). Fińska droga do społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy. Warszawa.