Z WARSZTATÓW BADAWCZYCH
Przydatność koncepcji resilience
w reformowaniu pomocy społecznej w Polsce
— przypadek stowarzyszenia „Mateusz”
Więcej
Ukryj
1
Instytut Socjologii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Data publikacji: 20-05-2020
Autor do korespondencji
Krzysztof Piątek
Instytut Socjologii UMK, ul. Fosa Staromiejska 1a, 87-100 Toruń; adres elektroniczny autora:
crispiat@umk.pl.
Problemy Polityki Społecznej 2018;41:91-106
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Resilience to: 1) elastyczność, prężność, odporność, zdolność do regeneracji sił; 2) zespół
umiejętności, które pozwalają radzić sobie z dużym stresem; 3) dobre funkcjonowanie
mimo niekorzystnych warunków życia; 4) zdolność jednostki do „odbijania się od dna”;
5) konfrontacja ze zdarzeniami, uzyskanie niezbędnych zasobów odporności. Na przykładzie Waldemara Dąbrowskiego w sposób modelowy można analizować następujące etapy
resilience: 1) wystąpienie czynników ryzyka: niespecyficznych (utrata rodziców) i specyficznych (sukces sportowy i finansowy); 2) życiowe trudności w postaci choroby alkoholowej,
która zagraża podstawowym wartościom, takim jak zdrowie i życie; 3) cierpienie konfrontowane z tym ryzykiem i podjęcie działań naprawczych (terapia, remont baraku, prowadzenie ośrodka „Mateusz” itd.); 4) kształtowanie w sobie niezbędnych zasobów odporności
w postaci oderwania się od negatywnych doświadczeń i wzbudzenia w sobie pozytywnych
emocji; 5) umiejętność nowego spojrzenia na własne doświadczenia i zachowanie nadziei,
która nakręca spiralę pozytywnych procesów. „Mateusz” to miejsce, w których można uzyskać pierwszą pomoc postpenitencjarną oraz odbyć pozytywną adaptację (proste zasady, indywidualne podejście, kilkunastu mieszkańców, aktywizacja mieszkańców). To także
narzędzie służące do koordynowania działań między instytucjami pomocowymi.
REFERENCJE (16)
1.
Barczykowska, A. (2004). Niedomagania pomocy postpenitencjarnej wobec wyzwań współczesnej rzeczywistości. W: Z. Palak, Z. Bartkowicz (red.), Wsparcie społeczne w rehabilitacji i resocjalizacji. (315–323). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
2.
Błaszkiewicz, P. (2015). Takie inicjatywy jak „Mateusz” są bezcenne. Nowości. Dziennik toruński, 13 listopada.
3.
Borucka, A., Ostaszewski, K. (2008). Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane zagadnienia. Medycyna Wieku Rozwojowego, nr 12, s. 587–597.
4.
Frysztacki, K., Piątek, K. (2017). Problematyka pracy socjalnej w perspektywie socjologii i polityki społecznej. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
5.
Kumpfer, K.L., Summerhays, J.F. (2006). Prevention Approaches to Enhance Resilience among High-Risk Youth: Comments on the Papers of Dishion & Connell and Greenberg. Annals of the New York Academy of Sciences, vol. 1094, iss. 1, s. 151–163. DOI: 10.1196/annals.1376.014.
6.
Luthar, S.S., Cicchetti, D., Becker, B. (2000). The Construct of Resilience: A Critical Evaluation and Guidelines for Future Work. Child Development, vol. 71, s. 543–562.
7.
Malec, J. (1994), Stan i problemy pomocy postpenitencjarnej dla dorosłych w Polsce. Warszawa: wewnętrzne nieopublikowane opracowanie Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.
8.
Napadło, A. (2007). Analiza oczekiwań osób skazanych wobec oferowanej pomocy oraz efektywność oddziaływania instytucjonalnych form pomocy. Komunikat z badań. W: A. Rejzner (red.), Postępy resocjalizacji i profilaktyki społecznej. Warszawa: Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji, Uniwersytet Warszawski.
9.
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej (2005). Pomoc osobom opuszczającym zakłady karne i ich rodzinom. Wybrane zagadnienia. Kraków: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej.
10.
Rutter, M. (1987). Psychosocial Resilience and Protective Mechanisms. The American Journal of Orthopsychiatry, vol. 57, iss. 3, s. 316–331. DOI: 10.1111/j.1939-0025.1987.tb03541.x.
11.
Rutter, M. (2006). Implications of Resilience Concepts for Scientific Understanding. Annals of the New York Academy of Sciences, vol. 1094, iss. 1, s. 1–12. DOI: 10.1196/annals.1376.002.
12.
Werner, E.E. (1994). Overcoming the Odds. Journal of Developmental and Behavioral Pediatrics, vol. 15, no. 2, s. 131–136.
13.
Werner, E.E. (2000). Protective Factors and Individual Resilience. W: J.P. Shonkoff, S.J. Meisels (red.), Handbook of Early Childhood Intervention. (115–132). Cambridge: Cambridge University Press.
14.
Więcławski, T. (2015). Powrót z piekła. ABC, nr 36 (36), s. 44–45.
15.
Witkowski, L. (2014). Memoriał w sprawie wspierania oddolnych inicjatyw społecznych w rewitalizacji systemowej polityki postpenitencjarnej RP (dziesięć tez). Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji. Rocznik naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, iss. 9, s. 13–19.
16.
Zielińska, E. Działalność Stowarzyszenia „Mateusz” odpowiedzią na skutki izolacji więziennej i wynikających z niej trudności w readaptacji (maszynopis).