Z WARSZTATÓW BADAWCZYCH
Strategies for coping with natural disasters.
A study of people’s adaptation to the 2010 flood
More details
Hide details
1
Instytut Socjologii, Uniwersytet Rzeszowski
Publication date: 2020-05-20
Corresponding author
Sławomir Wilk
Uniwersytet Rzeszowski, Aleja Rejtana 16c, 35-959 Rzeszów; adres internetowy autora: wilk@
ur.edu.pl
Problemy Polityki Społecznej 2018;41:107-119
KEYWORDS
ABSTRACT
The article describes the results of the research carried out in 2013 with the people who
suffered in the 2010 floods. Within the frame of the research, 500 questionnaires filled
in by flood victims were collected, and 25 individual in-depth interviews with the victims
and those providing support (mainly social workers) were held. The article includes
a description of the floods focusing on, among others, difficulties related to the occurrence
of a disaster, a report on the assistance received and the ways of dealing with the situation -
resourcefulness of flood victims. The obtained data show that the largest financial support
came from local and government administration, whereas informational and emotional
support was provided by the family and the closest friends. People experiencing natural
disaster who had wider social support networks, stronger ties and more contacts received
more help. The obtained results point to three key moments during which the flood
victims were forced to show their resourcefulness: 1) during the evacuation, 2) during the
reconstruction of the household, 3) in striving to improve their own and their families’
mental condition.
REFERENCES (25)
1.
Biernacki, W., Bokwa, A., Działek, J., Padło, T. (2009). Społeczności lokalne wobec zagrożeń przyrodniczych i klęsk żywiołowych. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
2.
Borucka, A., Ostaszewski, K. (2008). Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane zagadnienia. Medycyna Wieku Rozwojowego, nr 12, s. 587–597.
3.
Działek, J., Biernacki, W. (2014). Wrażliwość społeczna na klęski żywiołowe — ujęcia teoretyczne i praktyka badawcza. Prace i Studia Geograficzne, t. 55, s. 25–39.
4.
Fordham, M., Lovekamp, W.E., Thomas, D.S.K., Phillips, B.D. (2013). Understanding Social Vulnerability. W: D.S.K. Thomas, B.D. Philips, W.E. Lovekamp, A. Forthergill (red.), Social Vulnerability to Disasters. (1–29). Boca Raton: CRC Press.
5.
Gunderson, L.H., Holling, C.S. (red.). (2002). Panarchy: Understanding Transformations in Human and Natural Systems. Washington: Island Press.
6.
Kaniasty, K. (2003). Klęska żywiołowa czy katastrofa społeczna?. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
7.
Knapik, W. (2013a). Typy więzi społecznych a wzory współdziałania mieszkańców wsi w sytuacji ryzyka, zagrożenia i katastrofy powodzi. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego.
8.
Knapik, W. (2013b). Wpływ zagrożenia powodziowego na życie wspólnotowe mieszkańców wsi. Wieś i Rolnictwo, nr 4, s. 173–189.
9.
Kotlarska-Michalska, A. (2016). Zaradność — wielość znaczeń i kontekstów społecznych. W: A. Kotlarska-Michalska, P. Nosal (red.), Zaradność społeczna. Współczesne przejawy i ograniczenia. (21–36). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
10.
Olech, A., Kaźmierczak, T. (2002). Funkcjonowanie pomocy społecznej w warunkach klęski żywiołowej. Ośrodki pomocy społecznej wobec powodzi w 1997 r. Praca Socjalna, nr 2, s. 3–47.
11.
Olsson, L., Jerneck, A., Thoren, H., Persson, J., O’Byrne, D. (2015). Why resilience is unappealing to social science: Theoretical and empirical investigations of the scientific use of resilience. Science Advances, vol. 1, no. 4. DOI: 10.1126/sciadv.1400217.
12.
Parsons, T. (2009). System społeczny. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
13.
Pasierbiński, A. (1999). Elementy spontanicznej samoorganizacji społecznej w sytuacjach klęsk żywiołowych. W: K. Frysztacki, T. Sołdra-Gwiżdż (red.), Naturalna katastrofa i społeczne reakcje. Studia nad przebiegiem i następstwami powodzi na Opolszczyźnie w 1997 roku. Opole: Stowarzyszenie Instytut Śląski, Państwowy Instytut Naukowy — Instytut Śląski w Opolu.
14.
Pavićević, O. (2016). The resilience concept in sociology. Sociologija, vol. 58, iss. 3, s. 432–449. DOI: 10.2298/SOC1603432P.
15.
Raimbaev, R. (2004). Rola pracowników socjalnych w procesie organizowania pomocy dla powodzian w gminie Borowa (na przykładzie powodzi z lipca 1997 r.). W: R. Wielgos-Struck, Pomoc społeczna w skali lokalnej. Doświadczenia i efekty działania wybranych placówek. Rzeszów: Wydawnictwo MANA.
16.
Sitek, W. (1997). Wspólnota i zagrożenie. Wrocławianie wobec wielkiej powodzi. Socjologiczny przyczynek do analizy krótkotrwałej wspólnoty. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
17.
Skowrońska, A. (2014). Pomoc społeczna w obliczu katastrof i kryzysów złożonych. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
18.
Southwick, S.M., Bonanno, G.A., Masten, A.S., Panter-Brick, C., Yehuda R. (2014). Resilience definitions, theory, and challenges: interdisciplinary perspectives. European Journal of Psychotraumatology, vol. 5, s. 1–14. DOI: 10.3402/ejpt.v5.25338.
19.
Szmagalski, J. (2014). Psychospołeczna pomoc ludziom poszkodowanym w katastrofach i klęskach żywiołowych jako wyzwanie dla pracy socjalnej. W: J. Szmagalski (red.), Praca socjalna wobec katastrof i klęsk żywiołowych. Teoria, doświadczenia zagraniczne, krajowe ramy organizacyjno-prawne. (19–127). Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
20.
Szwajca, K. (2014). Dyskurs na temat resilience — konteksty i aspekty praktyczne. Psychoterapia, t. 168, nr 1, s. 99–107.
21.
Wilk, S. (2016). Zaradność społeczna w sytuacji klęski żywiołowej. W: A. Kotlarska-Michalska, P. Nosal, Zaradność społeczna. Współczesne przejawy i ograniczenia. (177–186). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
22.
Wilk, S., Kinal, J. (2014). Flooding in Poland in 2010 as a Exemplification of Efforts of the Polish Social Work Services in Case of Disaster. Mediterranean Journal of Social Sciences, vol. 5, no. 13, s. 315–321. DOI: 10.5901/mjss.2014.v5n13p315.
23.
Wills, T.A., DePaulo, B.M. (1991). Interpersonal analysis of the help-seeking process. W: C.R. Snyder, D.R. Forsyth (red.), Handbook of social and clinical psychology: The health perspective. (350–375). Elmsford: Pergamon Press.
24.
Zajdel-Ostrowska, M. (red.). (2013). Życie czy przetrwanie. Analiza sytuacji bytowej mieszkańców miasta Tarnobrzeg oraz gminy Gorzyce województwa podkarpackiego, których dotknęła powódź. Rzeszów: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej.
25.
Zawadzki, B., Strelau, J. (2008). Zaburzenia pourazowe jako następstwo kataklizmu. Nauka, vol. 2, s. 47–55.