Z WARSZTATÓW BADAWCZYCH
Employment relations in small and medium-sized enterprises (SMEs)
in Poland
More details
Hide details
1
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Publication date: 2020-05-28
Corresponding author
Jan Czarzasty
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, al. Niepodległości 162, 02–554 Warszawa; adres elektroniczny autora: jczarz@sgh.waw.pl
Problemy Polityki Społecznej 2014;26:135-153
KEYWORDS
ABSTRACT
Small and medium-sized enterprises (SMEs ) form the core of the enterprise sector in
Poland, both in terms of their numbers and their share in the structure of employment.
However, the issue of employment relations in that area has been largely neglected in
the research. The article attempts to sketch a picture of those specific type of social
relations based on the data from the survey research project “Entrepreneurs 2011”,
analyzed in the context of the existing body of knowledge, derived from the literature and statistical sources. The author states that employment relations in Polish SMEs are
fundamentally pluralistic, entrepreneurs display a high level of individualism – which
translates into a low capacity for self-organization – and have paternalistic inclinations,
while the dominant management style is autocratic. Entrepreneurs suffer from a low
level of social capital, which results in limited ability and willingness to form networks
of enterprises. High, yet not extreme, is also the reluctance of entrepreneurs towards
organized employee representation, especially trade unions. The presence of an organized
worker representation in enterprises is marginal. Entrepreneurs are moderately interested
in social dialogue institutions and their state of knowledge in the subject is limited. A new
phenomenon, namely a shift of attitudes to etatism and egalitarianism seems to have
emerged, as the analysis of data from primary sources (research “Entrepreneurs 2011”)
suggests, which means that entrepreneurs of SMEs expect stronger states’ involvement in
economic processes than it currently is, are skeptical towards foreign capital and support
some practices typical for the welfare state.
REFERENCES (28)
1.
Aktywność ekonomiczna ludności Polski w latach 2010–2012 (2013), Warszawa, Główny Urząd Statystyczny.
2.
Badanie firm rodzinnych (2009), raport z badań, Warszawa, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
3.
Działalność przedsiębiorstw niefinansowych w 2012 r. (2013), Warszawa, Główny Urząd Statystyczny.
4.
Federowicz M., Kozek W., Morawski W. (1995), Stosunki przemysłowe w Polsce: studium czterech przypadków, Warszawa, Instytut Socjologii UW.
5.
Gardawski J. (2001), Powracająca klasa. Sektor prywatny w III Rzeczypospolitej, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
6.
Gardawski J. (red.) (2009), Polacy pracujący a kryzys fordyzmu, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
7.
Gardawski J. (2009), Świadomość ekonomiczna Polaków pracujących, w: J. Gardawski (red.), Polacy pracujący a kryzys fordyzmu, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
8.
Gardawski J. i in. (2009), Wstęp. Omówienie wyników badań, w: J. Gardawski (red.), Polacy pracujący a kryzys fordyzmu, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
9.
Gardawski J. (red.) (2013), Rzemieślnicy i biznesmeni. Właściciele małych i średnich przedsiębiorstw, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
10.
Greiner L. (1972), Evolution and Revolution as Organizations Grow, „Harvard Business Review”, nr 50, s. 37–46.
11.
House R.J. i in. (2004), Culture, Leadership and Organizations. The GLOBE Study of 62 Societies, Thousand Oaks–London–New Delhi, Sage.
12.
Hryniewicz J.T. (2004), Polityczny i kulturowy kontekst rozwoju gospodarczego, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
13.
Hryniewicz J.T. (2007), Stosunki pracy w polskich organizacjach, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
14.
Król H., Ludwiczyński A. (2007), Zarządzanie kapitałem ludzkim a konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 3–4.
15.
Leszczewska K. (2009), Kształtowanie funkcji personalnej w przedsiębiorstwach sektora MŚP, w: M.W. Staniewski, P. Szczepankowski (red.), Zarządzanie w nowej gospodarce. Klasyka i nowoczesność, Warszawa, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie.
16.
Nawojczyk M. (1998), Wyjątek czy egzemplifikacja? Stosunki pracy w średniej firmie prywatnej, w: W. Kozek, J. Kulpińska (red.), Zbiorowe stosunki pracy w Polsce. Obraz zmian, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
17.
Nowak S. (1979), System wartości społeczeństwa polskiego, „Studia Socjologiczne”, nr 4 (75).
18.
Rainnie A. (1989), Industrial Relations in Small Firms: Small Isn’t Beautiful, London, Routledge.
19.
Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2011–2012 (2013), Warszawa, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
20.
Roguska B. (2004), Właściciel, pracodawca, obywatel – rekonstrukcja wizerunku prywatnego przedsiębiorcy, w: L. Kolarska-Bobińska (red.), Świadomość ekonomiczna społeczeństwa i wizerunek biznesu, Warszawa, Instytut Spraw Publicznych.
21.
SBA Fact Sheet – Poland (2013), European Commission.
22.
Sitko-Lutek A. (2005), Kultura organizacyjna okresu transformacji, „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa”, nr 12.
23.
Sitko-Lutek A. (2008), Kultura organizacyjna polskich przedsiębiorstw w świetle badań, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, nr 6.
24.
SMEs in the crisis: Employment, industrial relations and local partnership (2011), Dublin, European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions.
25.
„Transfer. European Review of Labour and Research” (2007), nr 1 (numer tematyczny).
26.
Voss E. (2009), Cooperation between SMEs and trade unions in Europe on common economic and social concerns, Hamburg, ETUC – UEAPME.
27.
Wolniak R. (2011), Czynniki kulturowe w polskich organizacjach, „Przegląd Organizacji”, nr 9.
28.
Żakowska M. (2007), Kultura organizacyjna polskiego biznesu według kryteriów zaprogramowania kulturowego Geerta Hofstede, w: J. Mucha, M. Nawojczyk, G. Woroniecka (red.), Kultura i gospodarka. Ku antropologii życia gospodarczego we współczesnej Polsce, Tychy, Śląskie Wydawnictwa Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. Emila Szramka.