STUDIA
Kształt powszechnego systemu emerytalnego w Polsce
w świetle klasycznych typologii wielofilarowych
Więcej
Ukryj
1
Department of Risk Management and Insurance
Cracow University of Economics
Data publikacji: 19-05-2020
Autor do korespondencji
Tomasz Jedynak
Katedra Zarządzania Ryzykiem i Ubezpieczeń, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie,
ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków; author’s email address: tomasz.jedynak@uek.krakow.pl
Problemy Polityki Społecznej 2019;44:47-65
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W ostatnich latach jest wprowadzanych i dyskutowanych szereg modyfikacji, które
mają istotny wpływ na kształt powszechnego systemu emerytalnego w Polsce (m.in.
reforma OFE, wdrożenie PPK, wprowadzenie emerytur obywatelskich itp.). Zmiany te
powodują, że tradycyjny, trzyfilarowy sposób prezentacji kształtu tego systemu nie oddaje
trafnie jego istoty. W opracowaniu, opierając się na proponowanych w piśmiennictwie
typologiach wielofilarowych systemów emerytalnych, proponuje się nową koncepcję prezentacji kształtu powszechnego systemu emerytalnego w Polsce. Składają się na nią cztery,
wyodrębnione przy użyciu kryterium podmiotu, inicjującego, poziomy zabezpieczenia
emerytalnego, które tworzą razem część bazową oraz dodatkową systemu emerytalnego.
REFERENCJE (42)
1.
Balcerowski, M., Prusik, A. (2018). Wybrane aspekty prawne Pracowniczych Planó w Kapitałowych. Warszawa: Instytut Emerytalny. Available at:
http://www.instytutemerytalny.... [access date: 15.05.2018].
2.
Barr, N., Diamond, P. (2014). Reformy systemu emerytalnego. Krótki przewodnik. Warszawa: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
3.
BCC (2010). Stanowisko BCC dotyczące pomysłu na emerytury wicepremiera Pawlaka. Warszawa: Business Centre Club. Available at:
https://www.bcc.org.pl/uploads... [access date: 10.05.2018].
4.
Bezpieczeństwo dzięki różnorodności. Reforma systemu emerytalno-rentowego w Polsce (1997). Warszawa: Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Reformy Zabezpieczenia Społecznego.
5.
Chybalski, F. (2013). Skuteczność i efektywność systemu emerytalnego. Koncepcja analizy i próba pomiaru. Zeszyty Naukowe No. 1111, Rozprawy Naukowe, iss. 419. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.
6.
Dybał, M. (2013). Reformy systemów emerytalnych. Zarządzanie i Finanse, Vol. 2, Issue 5, pp. 289–303. European Commission (2015). The 2015 Ageing Report. Economic and budgetary projections for the 28 EU Member States (2013–2060). European Economy, no. 3. Available at:
http://ec.europa.eu/economy_fi... [access date: 31.05.2018].
7.
Gillion, C. (1999). The ILO and Pensions. Geneva: International Labour Organization, Social Security Department.
8.
Golinowska, S. (1993). Ewolucja i kierunki reform bazowych systemów emerytalno-rentowych na świecie. In: S. Golinowska (ed.), Bazowe systemy emerytalno-rentowe na świecie, vol. 1. Studia i Materiały, iss. 16. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
9.
Góra, M. (2003). System emerytalny. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
10.
Góra, M., Oręziak, L., Żukowski, M. (2011). Dyskusja na temat zmian w systemie emerytalnym. Analizy BAS, iss. 2 (46) (special issue), pp. 1–11.
11.
Góra, M., Rutecka, J. (2013). Elastyczny system emerytalny a obecne i przyszłe potrzeby jego uczestników. Ekonomista, no. 6, pp. 735–753.
12.
Grodzicki, M. (2012). Emerytury branżowe w Polsce w kontekście teorii grup interesu. Studia Ekonomiczne, iss. 3 (LXXiV), pp. 345–370.
13.
Gwiazdowski, R. (2012). Emerytalna katastrofa i jak się chronić przed jej skutkami. Warszawa: Zysk.
14.
Handschke, J., Łyskawa, K., Ratajczak, J. (2005). Ryzyko emerytalne w systemie zabezpieczenia na starość. In: T. Szumlicz (ed.), Społeczne aspekty ubezpieczenia. (141–152). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej.
15.
Holzmann, R., Hinz, R. (2005). Old-age income support in the 21st century. An international perspective on pension systems and reform. Washington, DC: World Bank.
16.
Jajko-Siwek, A. (2017). Quo vadis pensione? Perspektywy zmian w poziomie świadczeń emerytalnych w Polsce. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, iss. 38 (3), pp. 105–115.
17.
Jedynak, T. (2014). Charakterystyka systemu emerytalnego w ramach powszechnego ubezpieczenia społecznego. In: W. Sułkowska (ed.), System ubezpieczeń społecznych. (67–73). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
18.
Jedynak, T. (2016a). The directions of the development of supplementary pension scheme in Poland. Journal of Insurance, Financial Markets and Consumer Protection, no. 22 (3), pp. 34–48.
19.
Jedynak, T. (2016b). Przesłanki kształtowania wysokości minimalnego wieku emerytalnego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, no. 10 (958), pp. 33–49. DOI: 10.15678/ZNUEK.2016.0958.1003.
20.
Jedynak, T. (2018). Wpływ wprowadzenia pracowniczych planów kapitałowych na adekwatność dochodową polskiego systemu emerytalnego. Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka, no. 2 (137), pp. 33–56.
21.
Kalina-Prasznic, U. (2011). Systemy emerytalne w warunkach kryzysów—między państwem a rynkiem. In: J. Kundera (ed.), Globalizacja, europejska integracja a kryzys gospodarczy. (693–704). Wrocław: Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. E-Monografie, iss. 9.
22.
Kawalec, S., Błażuk, K., Kurek, M. (2015). Jak mobilizować dodatkowe oszczędności emerytalne? Warszawa: Capital Strategy.
23.
KRUS (2018). Kwartalna informacja statystyczna. III kwartał 2017 r. Warszawa: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Available at:
https://www.krus.gov.pl/filead... [access date: 28.05.2018].
24.
Lannoo K., Barslund M., Chmelar A., von Werder M. (2014). Pension Schemes. Brussels: European Union. Directorate General For Internal Policies. Available at:
http://www.europarl.europa.eu/... [access date: 31.05.2018].
26.
Ministry of Finance (2018a). Projekt ustawy o pracowniczych planach kapitałowych z 24.05.2018 r. Available at:
http://legislacja.rcl.gov.pl/d... [access date: 02.06.2018].
27.
Ministry of Finance (2018b). Uzasadnienie do projektu ustawy o pracowniczych planach kapitałowych z 24.05.2018 r. Available at:
http://legislacja.rcl.gov.pl/d... [access date: 28.04.2018].
28.
Ministry of Labour and Social Policy (2013). Justification to the draft act on changes of certain acts in connection with the definition of pension payments from the Open Pension Funds regulations. Available at:
https://www.mpips.gov.pl [access date: 16.05.2018].
29.
Muszalski, W. (2009). Przemiany wieku emerytalnego. Polityka Społeczna, no. 3 (420), pp. 7–11.
30.
OECD (1998). Maintaining Prosperity in an Ageing Society. Paris: Organisation for Economic Co-operation and Development.
32.
Orenstein, M. (2008). Privatizating Pensions: the Transnational Campaign for Social Security Reform. Princeton: Princeton University Press.
33.
Rutecka, J. (ed.) (2014). Dodatkowy system emerytalny w Polsce—diagnoza i rekomendacje zmian. Warszawa: Towarzystwo Ekonomistów Polskich.
34.
Szczepański, M. (2016). Analiza i ocena proponowanych zmian ustawowego wieku emerytalnego w Polsce. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, iss. 1 (79), pp. 739–751.
35.
Szumlicz, T. (2004). Zabezpieczenie emerytalne w systemach zabezpieczenia społecznego. In: T. Szumlicz, M. Żukowski (ed.), Systemy emerytalne w krajach Unii Europejskiej. (9–27). Warszawa: Twigger.
36.
Szumlicz, T. (2005). Ubezpieczenie społeczne. Teoria dla praktyki. Bydgoszcz–Warszawa: Oficyna Wydawnicza Branta.
37.
Vittas, D. (1993). Swiss Chilanpore: The Way Forward for Pension Reform? In: The Implications for Social Adjustment Policies. International Social Security, Studies and Research, no. 34.
38.
Walczak, D. (2017). Przywileje emerytalne — aspekt społeczno-ekonomiczny. Studia Oeconomica Posnaniensia, vol. 5, nr 10, pp. 49–62. DOI: 10.18559/SOEP.2017.10.4.
39.
Wiktorow, A. (1996). System emerytalno-rentowy. Przesłanki i możliwości reformowania. Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
40.
World Bank (1994). Averting the Old Age Crisis: Policies to Protect the Old and Promote Growth. The World Bank Policy Research Report. Washington, DC: Oxford University Press.
41.
Żukowski, M. (1997). Wielostopniowe systemy zabezpieczenia emerytalnego w Unii Europejskiej i w Polsce. Między państwem a rynkiem. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
42.
Żukowski, M. (2006). Reformy emerytalne w Europie. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.